Magnezyum Eksikliği Neden Olur?
Vücudumuzda yer alan kemikler magzezyumun depolanmasını sağlar. Böbrekler vücuttan atılan idrar miktarını sınırlayarak, ince ve kalın bağırsaklar da yiyeceklerden gelen magnezyumu daha iyi emerek ihtiyacınız olan magnezyum seviyesini dengeler. Ancak bazı durumlarda yine de magnezyum eksikliği ile karşı karşıya kalınabilir.3 Magnezyum eksikliği genellikle yaşlı yetişkin kişilerde görülür.1 İşte magnezyum eksikliği sebepleri:
Yetersiz Magnezyum Alımı
Yetersiz magnezyum alımı, magnezyum eksikliği nedenleri arasındadır. Yetersiz beslenme bu durumun en temel sebebidir. Bunun yanında ağızdan beslenmeye engel olan rahatsızlıklara sahip olan kişilerde de magnezyum eksikliği görülebilir.2
Gastrointestinal Sistemin Yeterince Magnezyum Emilimi Gerçekleştirmemesi
İnce ve kalın bağırsaklar, besinlerdeki magnezyumu emer. Ancak gastrointestinal sistemi etkileyen rahatsızlıklar ve durumlar, magnezyum emilimini olumsuz olarak etkileyebilir. Örneğin, çölyak ve inflamatuar bağırsak hastalıkları emilim bozukluğuna neden olabilir. Bazı kalıtsal sendromlar ya da bazı ilaçlar da magnezyum emilinin gerçekleşmesini engelleyebilir.2
Böbreklerden Kaynaklanan Aşırı Magnezyum Kayıpları
Magnezyum idrar yoluyla dışarı atılır. Normal şartlarda böbreklerin görevlerinden biri idrar miktarını magnezyum seviyesini dengelemek için sınırlamaktır. Ancak aşağıdaki durumlar nedeniyle böbreklerden kaynaklı aşırı magnezyum kayıpları yaşanabilir:
- Yüksek miktarda alkol kullanımı,
- Kontrolsüz diyabet,
- Kalıtsal böbrek tübüler bozukluklar,
- Diüretik ilaçlar, aminoglikozid antibiyotikler, kemoterapi ilaçları ve böbreklerin çalışmasını olumsuz etkileyen ilaçlar.2
Magnezyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Magnezyum eksikliği yaşayanlar, çok dikkat çekici ve belirgin semptomlar ile karşı karşıya gelmeyebilir. Bu nedenle de magnezyum eksikliği çoğu zaman fark edilmez.(4) Gelin, magnezyum eksikliği belirtisi olabilecek semptomlara bir göz atalım:
Kas Seğirmeleri, Kas Krampları ve Titremeler
En çok karşılaşılan magnezyum eksikliği belirtilerinden biri kaslarda olan seğirmeler, kramplar ve titremelerdir. Bu semptomlar, stres ya da aşırı kafein alımı gibi durumlarda da ortaya çıkabilir. Ancak kısa ya da uzun süreli ve nöbetler halinde oluşan seğirmeler, kramplar ya da titremeler, belirgin magnezyum eksikliği semptomlarıdır. Aynı zamanda geceleri uyurken ya da egzersiz yaparken bir anda gelen kramp ve kasılmaların sebebi de magnezyum eksikliği olabilir. Bu semptomlar yaşlı bireylerde görüldüğünde magnezyum eksikliği giderilse dahi tamamen iyileşmeyebilir.3 4
Tükenmişlik ve İlgisizlik Hissi
Magnezyum eksikliği, ruh halinizi de olumsuz olarak etkileyebilir. Apati olarak bilinen ilgisizlik hissinin yanında tükenmiş hissetmek de magnezyum eksikliği belirtisi olabilir. Magnezyum eksikliği, ilerleyen dönemlerde depresyona ve kaygı bozukluklarına da yol açabilir. Günlük hayatta sizi olumsuz şekilde etkileyebilecek, işlerinizi halletmenize ya da sosyalleşmenize engel olacak bu hisler, belli bir süredir devam ediyorsa mutlaka hekiminize danışın.1 2
Mide Bulantısı ve Kusma
Magnezyum eksikliğinin erken belirtileri arasında en çok yaşanan semptomlar mide bulantısı ve kusmadır.5
Baş Ağrısı
Baş ağrısı ya da migrenden kaynaklı baş ağrıları da magnezyum eksikliğinin belirtisi olabilir. Amerika Migren Vakfı, kişilerin migreni önlemek için günlük 400-500 miligram magnezyuma ihtiyacı olduğunu belirtir. Ancak sıklıkla başınız ağrıyorsa ya da migreniniz varsa doğrudan magnezyum takviyesi almayıp doktorunuza danışmanız gerekir. 1
İştah Kaybı ve Kilo Kaybı
Magnezyumun erken belirtilerinden biri de iştah kaybıdır. İştah kaybı magnezyum belirtisi olarak algılanmadığı ve bir doktorun da önerisi ile takviye alınmadığı takdirde ilerleyen dönemlerde kilo kaybına da dönüşebilir.5
Yorgunluk
Yoğun geçen günlerde hem fiziksel hem de ruhsal açıdan yorgun hissedebilir, dinlenmeye ihtiyaç duyabilirsiniz. Ancak dinlenmenize rağmen yorgunluğunuz sürüyorsa ve şiddeti de artıyorsa bu magnezyum eksikliğinin habercisi olabilir. 4
Yüksek Tansiyon
Magnezyum eksikliği kan basıncını artırabilir ve buna bağlı olarak tansiyonun yükselmesine neden olabilir. Yapılan araştırmalarda magnezyum eksikliğinin yüksek tansiyonu tetikleyebileceği görülmüştür. Yine de yüksek tansiyon, belirtiler arasında yer alsa da magnezyum eksikliği ile ilgili kesinleşmiş ve kanıtlanmış bir bağı yoktur. 4
Düzensiz Kalp Atışı
Magnezyum eksikliği, düzensiz kalp atışlarına sebep olabilir. Var olan düzensiz kalp atışlarının ya da kalp çarpıntılarının artmasına da neden olabilir.4
Magnezyum Eksikliğine Ne İyi Gelir?
Magnezyum eksikliği belirtileri yaşıyorsanız ya da kanıtlanmış bir magnezyum eksikliği teşhisiniz varsa birka duruma dikkat ederek ve hekimizin yönlendirmelerine uyarak normal değerlerinize ulaşabilirsiniz. “Magnezyum eksikliği nasıl giderilir?” sorusunun yanıtını merak ediyorsanız başlıkları inceleyebilirsiniz.
Magnezyum Açısından Zengin Besinler
Magnezyum içeren besinler tüketmek magnezyum değerlerinizin yükselmesine destek olacaktır. Magnezyum açısından zengin pek çok besin bulunmaktadır. İşte bunlardan bazıları:
- Kuruyemişler: Kabak çekirdeği, kaju, fındık, badem ve yer fıstığı.
- Sebzeler: Ispanak, brokoli, patates ve havuç.
- Meyveler: Avokado, elma, muz.
- Diğer besinler: Chia tohumu, yulaf ezmesi, kuru fasulye, pirinç, süt ve süt ürünleri, somon, tavuk eti, biftek.5
Magnezyum Takviyeleri
Vitamin ve mineral alımı için öncelikle beslenmenize zengin içerikli besinler eklemeniz gerekir. Ancak düzenli olarak magnezyum içeren besinler tükettiğiniz halde değerlerinizde bir gelişme görülmüyorsa ve magnezyum eksikliğiniz devam ediyorsa doktorunuzun da onayıyla bir gıda takviyesi almaya başlayabilirsiniz.6
Magnezyum Emilimini Artıracak Davranışlar
Magnezyum emilimi, magnezyum değerlerinizin normal seviyede olması için oldukça önemlidir. Bazı davranışlar ve alışkanlıklar, magnezyum emilimini olumsuz etkileyebilir. Aşağıdaki durumlara dikkat ederek magnezyum emiliminin artırılmasını destekleyebilirsiniz:
- Magnezyum açısından zengin besinleri tüketirken kalsiyum içeren besinleri ne zaman tükettiğinize dikkat edin. Her iki gruba ait besinleri en az 2 saat arayla tüketmeye özen gösterin.
- Sigara alışkanlığınız varsa bırakın.
- Sebzeleri çiğ olarak tüketmeye çalışın.
- D vitamininizi kontrol edin, düşükse hekiminizden destek alın.
- Yükse dozdaki çinko takviyelerinden uzak durun.5
Magnezyum Eksikliğinde Görülen Hastalıklar Neler Olabilir?
Farklı nedenlerden ötürü ortaya çıkabilen magnezyum eksikliği, aynı şekilde farklı belirtiler ile de kendine gösterebilir. Bunun yanında magnezyum eksikliğinde görülen hastalıklar olduğu da bilinmektedir. Kronik şekilde seyreden düşük magnezyum değerleri; diyabet, hipertansiyon, koroner kalp hastalığı ve osteoporoz gibi hastalıklar ile ilişkilendirilir. Ancak bu hastalıklara neden olduğu konusunda kesin bir kanıt yoktur. Bunun yanında yine kanıtlanmış bir bilgi olmamakla birlikte magnezyumun; astım, kalp krizi ve preeklampside (gebelik zehirlenmesi) gibi hastalıklarda iyileştirici, olumlu bir etki sunduğu da tartışılır.7
Magnezyum Eksikliğini Anlamak İçin Hangi Test Yapılır?
Magnezyum eksikliği belirtileri ile karşı karşıyaysanız doktorunuz sizden bir magnezyum testi yaptırmanızı isteyebilir. Bu test ile kanınızdaki magnezyum miktarı ölçülür. Magnezyumu ölçmek için kan tahlilinin yanında idrar tahlili de istenebilir. Böylece idrarınızda magnezyum olup olmadığı kontrol edilir. Magnezyum testi sonucu değerlendirilirken yaşınız, cinsiyetiniz ve sağlık durumunuz ile daha önce geçirdiğiniz sağlık sorunları dikkate alınır. Hekiminiz tüm bunları değerlendirerek magnezyum eksikliği konusunda size detaylı bilgi verecektir.8
Magnezyum Değeri Ortalama Olarak Kaç Olmalıdır?
Normal magnezyum değerleri, yetişkinler, çocuklar ve yenidoğan bebekler için farklıdır. Ortalama olarak normal magnezyum değerleri aşağıdaki gibidir:
- Yetişkinler için normal magnezyum değerleri: 1,8 - 2,6 mg/dL
- Çocuklar için normal magnezyum değerleri: 1,7 - 2,1 mg/dL
- Yenidoğan bebekler için normal magnezyum değerleri: 1,5 - 2,2 mg/dL
Ancak yukarıda da bahsettiğimiz gibi kişinin yaşının yanı sıra sağlık sorunları, rahatsızlıkları ve sağlık geçmişi nedeniyle bu değerler farklı şekilde değerlendirilebilir. Örneğin, diyabet rahatsızlığı bulunan bir kişinin magnezyum değerleri sağlıklı bir bireye göre daha düşük olacaktır. Böbrek hastalığı bulunan kişilerde ise magnezyum değerleri daha yüksek çıkacaktır. Aynı şekilde kullandığınız ilaçlar da magnezyum değerlerinizi etkileyebilir. Hekiminiz sağlık durumunuza göre en doğru değerlendirmeyi yaparak sizi yönlendirecektir.8
Günlük Magnezyum İhtiyacı Kaç Mg Olmalıdır?
Günlük magnezyum ihtiyacı yaşa ve cinsiyete göre değişkenlik gösterir. Farklı yaş ve cinsiyetlere sahip kişiler için ortalama günlük magnezyum ihtiyacı aşağıdaki gibidir.
Doğumdan ergenlik dönemine kadar uzanan süreçte kadın ve erkeklerin günlük magnezyum ihtiyacı aynıdır:
- Doğumdan altı aya kadar erkek ve kız bebeklerde: 30 miligram
- 7-12 aylık erkek ve kız bebeklerde: 75 miligram
- 1-3 yaş aralığındaki erkek ve kız bebeklerde: 80 miligram
- 4-8 yaş aralığındaki erkek ve kız çocuklarda: 130 miligram
- 9-13 yaş aralığındaki erkek ve kız çocuklarda: 240 miligram9
14 yaştan itibaren kadın ve erkeklerin günlük magnezyum ihtiyacı farklılaşır. Yetişkin erkek bireylerde günlük magnezyum ihtiyacı ortalama 400 - 420 miligramdır. Yetişkin kadınlarda ise bu rakam 310 - 320 miligram civarındadır. Hamilelik döneminde kadınlar ortalama 350 - 360 miligram civarında magnezyuma ihtiyaç duyarken emzirme döneminde bu rakam normal değerlere döner. 3 9
Magnezyum Eksikliği Tedavisi Nasıl Yapılır?
Magnezyum belirtilerini takip ettikten sonra hekimizin yönlendirmesiyle bir magnezyum testi yaptırabilirsiniz. Test sonuçları, magnezyum seviyenizin düşük ya da yüksek olduğunu gösterdiği takdirde hekiminiz bir tedavi süreci başlatacaktır.
Magnezyum eksikliği tedavisi için genellikle magnezyum açısından zengin gıdalardan oluşan bir diyet ve magnezyum içeren bir gıda takviyesi önerilir. Ancak magnezyum eksikliğiniz yüksek seviyelerde ise damar yolundan sıvı ve magnezyum takviyesi almanız gerekebilir.(2)
Magnezyum tedavisine başlanmadan önce doktorunuz magnezyum eksikliğine neden olan bir rahatsızlığınızın olup olmadığını kontrol etmek için de birkaç tahlil daha yaptırmanızı isteyebilir. Hekiminiz yapacağı testler sonucunda en doğru tedavi yöntemini uygulayacaktır. Hekiminize danışmadan magnezyum takviyeleri almaya ya da herhangi bir tedavi yöntemini uygulamaya başlamayın.
Magnezyum eksikliğinin nedenleri, belirtileri, günlük magnezyum ihtiyacı ve magnezyum eksikliği tedavisi konusunda bilgi sahibi oldunuz. Peki, farklı vitamin ve mineral çeşitleri hakkında da detaylı bilgiye sahip olmak ister misiniz? “Manganezin faydaları nelerdir?” , “Selenyum faydaları ile sağlığımızı nasıl destekler?” , “Çinko ne işe yarar?” ya da “Potasyum faydaları ve vücuttaki işlevleri nelerdir?” gibi pek çok sorunun yanıtını almak için diğer içeriklerimize de mutlaka göz atın.
Uyarı: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
