Fiziksel nedenler:
- Demir eksikliği
- Tiroid salgısında değişimler
- Uyku bozuklukları
- İlaçlar ve tedaviler
- Hamilelik
- Aşırı zayıf veya obez olmak
- Vitamin ve mineral eksiklikleri
Psikolojik nedenler:
- Stres
- Duygusal dalgalanmalar
- Depresyon hali
- Sürekli kaygı hali
Yaşam tarzı nedenleri:
- Fazla alkol tüketmek
- Çok fazla veya az egzersiz yapmak
- Fazla kafein tüketmek
- Düzensiz çalışma saatleri
- Gündüzleri uyumak
- Sağlıksız beslenmek
- Yas ve can sıkıntısı hali (2,4)
Halsizlik ve Yorgunluk Belirtileri Nelerdir?
Aşırı yorgunluk halsizlik belirtiler genel olarak fiziksel, çevresel veya psikolojik şekilde görülebilir. Yorgun bir birey dinlendiğinde veya uyuduğunda bile kendini yorgun hissetmeye devam edebilir. Bu durumu kalıcı şekilde tedavi etmek için yorgunluk bitkinlik neden olur sorusuna yanıt bulmak oldukça önemlidir. Yorgunluk, bir bireyin günlük aktivitelerini yapmasını zorlaştırabilir. Halsizlik belirtileri birden fazla olabilir ve belirtiler kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak yorgunluk belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Ağrıyan kas veya kas grupları
- Kasların güçsüz olması
- İlgi ve motivasyon eksikliği
- Baş ağrısı veya baş dönmesi
- Gündüzleri uyuşuk olmak
- Reflekslerin ve tepkilerin yavaşlaması
- Konsantre olma veya odaklanmada zorluk
- Sürekli sinirlilik ve karamsarlık hali
- İştah kaybı
- El ve göz koordinasyonunda bozulmalar
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması
- Kısa süreli hafıza sorunları
- Bulanık görme gibi görme problemleri
- Zaman zaman halüsinasyon görme
- Karar vermede ve muhakeme etme yeteneğinde azalma
- Bacaklarda ve gözlerde yorgunluk
- Huzursuz hissetmek
- Yatmış veya oturmuş halden ayağa kalkarken göz kararması ve baş dönmesi (2,3)
Yorgunluk ve Halsizlik Nasıl Geçer?
Yorgunluk hissi uzun süre devam ettiği takdirde hayat şartlarını olumsuz etkileyerek yaşam kalitesini düşürebilir. Bundan dolayı yorgunluk ve halsizlik hissini tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Halsizlik bitkinlik neden olur sorusuna yanıt bulmak bu durumun tedavisi için atılacak ilk adım olabilir. Bu sayede bireyin yorgunluğunun sebebi öğrenilerek daha verimli ve kalıcı şekilde tedavi yöntemleri uygulanabilir. Vücutta herhangi tıbbi bir sorun yoksa halsizlik ve yorgunluk çözümü çeşitli yöntemlerle sağlanabilir. Halsizlik nasıl geçer sorusunun yanıtı şu şekilde verilebilir:
- Düzenli uyku uyumak: Kaliteli bir uyku vücudun kendini dinç hissetmesi için oldukça önemlidir. Her gün 7 ila 9 saat uyumak vücut için gerekli uyku ve dinlenmeyi sağlayabilir. Bununla beraber yatmadan hemen önce kafein tüketmek ve yemek yemek uyku sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Kafein nedir sorusu kısaca merkezi sinir sistemine etki eden ve kişinin uyanık kalmasını sağlayan bir uyarıcı şeklinde yanıtlanabilir
- Düzenli beslenmek: Beslenme şekli bir kişinin enerjik veya yorgun hissetmesini etkileyebilir. Dengeli ve düzenli şekilde beslenmek kişinin kendini daha dinç hissetmesini sağlayarak yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olabilir. Gün boyu az ve sık beslenmek, şeker oranı daha düşük gıdalar tüketmek, meyve sebze tüketmek ve bol bol su tüketmek beslenme durumunuzu iyileştirebilir.
- Düzenli egzersiz yapmak: Düzenli egzersiz veya fiziksel aktivite yapmak yorgunluğu azaltmaya yardımcı olabilir.
- Stresi yönetmek: Günlük hayatta stresli yaşamak fazla enerji harcanmasına sebep olabilir. Bu durum da yorgunluk ve bitkinliğe yol açabilir. Düzenli egzersiz yapmak veya müzik dinlemek gibi aktiviteler stresi yönetmenize yardımcı olabilir.
- Zararlı alışkanlıklardan kaçınmak: Fazla alkol ve sigara tüketmek vücudun genel dengesini bozarak sürekli yorgun ve bitkin hissetmenize sebep olabilir.
- Sağlık uzmanından yardım almak: Uyguladığınız yöntemler yorgunluğunuzu azaltmaya veya gidermeye yardımcı olmadıysa bir sağlık uzmanından bu konu hakkında yardım almak daha faydalı sonuçlar verebilir (4,6)
Kronik Yorgunluğun Dönemsel Yorgunluktan Farkları Nelerdir?
Yorgunluk hali altta yatan tıbbi bir sorun olmadığı sürece çeşitli yöntemlerle kontrol altına alınabilir. Ancak bazı durumlarda yorgunluk uygulanan yöntemlere rağmen devam edebilir. Bu duruma kronik yorgunluk sendromu adı verilir. Yorgunluğu kronik yorgunluktan ayıran bazı özellikler vardır. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir:
- Kronik yorgunluk sendromunda 6 aydan daha fazla süren ve kalıcı bir yorgunluk vardır. Tedavi için uygulanan yöntemler yanıt vermeyebilir.
- Kronik yorgunluk sendromunun kesin ve kalıcı bir tedavisi olmamakla beraber uygulanan yöntemlerle kontrol altına alınabilir.
- Kronik yorgunluk sendromunda uygulanan fiziksel veya zihinsel egzersizler sonrasında şiddetli yorgunluk hissi oluşabilir.
- Kronik yorgunluk sendromunda düzenli uyku uyumak dinlendirici etki yaratmayabilir (5).
Yorgunluk ve Halsizlik İçin Hangi Doktora Gidilmeli?
Çeşitli fiziksel, psikolojik ve çevresel faktörler bireylerde yorgunluğa sebep olabilir. Bu durumun şiddeti kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bu durumdan kurtulmak için uygulanan yöntemler yanıt vermediğinde bir doktora görünmek, altta yatan sebebin ne olduğunu öğrenmeye ve buna yönelik en uygun tedavi yöntemini uygulamaya yardımcı olabilir. Halsizlik ve yorgunluk hissinden şikayetçi olan kişiler İç Hastalıkları bölümünde yer alan dahiliye doktorlarından yardım alabilirler. Doktor gerekli testler ve incelemek sonucunda, birey için uygun tedavi planını hazırlayarak iyileşme sürecini hızlandırabilir. Bununla beraber doktor gerekli gördüğü durumlarda hastayı Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon gibi farklı bölümlere yönlendirebilir (6).
Yorgunluk ve halsizlik konularındaki detayları bir araya getirdik. Dilerseniz kafein faydaları, B vitamini çeşitleri gibi farklı konularda okumalar yapabilir, “Folik Asit Neden Kullanılır?” gibi soruların yanıtlarını öğrenebilirsiniz.
Uyarı: Bu metin tüketiciyi konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.