B12 Vitamini
B12 vitamini, vücudun besinleri hücrelerin kullanabileceği enerji formuna dönüştürmesine yardımcı olur. Aynı zamanda sinir sisteminin normal fonksiyonlarını ve kan hücrelerinin sağlığının korunmasını destekleyerek aneminin önlenmesine katkıda bulunur. Anemi, vücut hücrelerine oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin sağlığının bozulması sonucu ortaya çıkan ve yorgunluk semptomlarına neden olan bir durumdur.
Et, balık ve süt ürünleri gibi hayvansal kaynaklar B12 vitamini açısından zengin besinlerdir. Vegan ya da vejetaryen beslenenler, B12 emiliminde sorun yaşayanlar, 50 yaş üzeri kişiler vücudun B12 ihtiyacını karşılamada zorlanabilir ve yetersizliği nedeniyle kendilerini halsiz ve yorgun hissedebilir. Bu kişilerin doktor kontrolünde yorgunluk giderici vitamin olarak B12 kullanması önerilebilir.2
D vitamini
Vücut tarafından cilt üzerinden güneş ışığı aracılığı ile sentezlenebilen D vitamini, “güneş ışığı vitamini” olarak da bilinir. Balık yağı ve yumurta sarısı gibi besinlerle de vücuda alınabilen vitamin; bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını yerine getirmesine, kemik ve diş gelişimine, kas sağlığının korunmasına kadar pek çok vücut sisteminde önemli rol oynar. Yeterli D vitamini alınmadığında kemik ve kaslarda güçsüzlük, bağışıklıkta düşüş gibi sorunlar yaşanabilir. Bu durum kişinin kendini halsiz ve yorgun hissetmesine neden olabilir.
Yetişkin bir bireyin günlük D vitamini ihtiyacı ortalama 600 IU’dur. Ancak bu miktar güneş ışınlarına yeterince maruz kalamama, diyet ile D vitamini ihtiyacını karşılayamama gibi sebeplerle alınmayabilir. Özellikle yaşlı kişiler ve koyu ten rengine sahip insanlar, yeterli D vitamini almakta zorlanabilir. Yorgunluk için vitamin takviyesi almayı düşünüyorsanız doktorunuza bildirebilir ve basit bir kan testi ile vücuttaki D vitamini seviyesini öğrenebilirsiniz. Doktor önerisi ile halsizlik ve yorgunluk için vitamin D kullanabilirsiniz. 3
C Vitamini
Yorgunluk için vitamin dendiğinde ilk akla gelen vitaminlerden biri de C vitaminidir. Gerçekten de C vitamini enerji metabolizmasında önemli rol oynar. Hücrenin enerji bakanı olarak nitelendirilen mitokondri, enerji eldesinde uzun zincirli yağ asitlerini kullanır. Karnitin, uzun zincirli yağ asitlerini hücreye taşıyan bir kimyasaldır. C vitamini karnitinin sentezlenmesinde elzemdir. C vitamini eksikliği karnitin sentezini azaltır ve mitokondride enerji eldesinde aksaklık yaşanır. Bu durum kas ağrıları, yorgunluk ve halsizliğe neden olabilir. Aynı zamanda C vitamini güçlü bir antioksidandır, hücrelere zarar veren serbest radikallerin vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olarak karaciğerin normal fonksiyonlarını destekler. Demirin emilimini artırarak kanda oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin sentezine ve dolaysıyla aneminin önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca enerji üretiminde önemli rol oynayan tiroid hormonlarının sentezlenmesinde de C vitaminine ihtiyaç duyulur. Kronik yorgunluk için vitamin olarak C vitamini kullanmayı düşünüyorsanız mutlaka doktorunuza danışmalısınız.4 5
B Vitaminleri
B vitaminlerinin hemen hemen tamamı vücudun besinlerden enerji elde etmesine yardımcı olur. Günlük yorgunluk için vitamin takviyesi olarak aşağıdaki vitaminleri içeren multivitamin takviyelerini doktorunuza danışarak kullanabilirsiniz:
B1 Vitamini-Tiamin
Karbonhidratlardan enerji elde edilmesinde önemli rol oynayan tiamin, özellikle düzenli olarak egzersiz yapan kişilerde yaşanan yorgunluğun ve halsizliğin önlenmesine yardımcı olabilir. Kronik alkol bağımlılığında tiamin yetersizliği görülür ve bu durum kişilerin kendini yorgun hissetmesine neden olabilir. Suda eriyen bir vitamin olduğu için günlük olarak besinlerle ya da takviyelerle alınması önemlidir.
B2 Vitamini- Riboflavin
Kalp ve kas hücrelerinde enerji üretiminde önemli rol oynayan riboflavin, aynı zamanda güçlü bir antioksidandır. Bu özelliği sayesinde hücreleri serbest radikal hasarına karşı korur. Aşırı alkol tüketimi ve aşırı egzersiz vücuttaki riboflavin seviyesini azaltarak yorgunluğa ve halsizliğe neden olabilir. Halsizlik yorgunluk için vitamin olarak B2 vitamini doktor önerisi ile kullanılabilir.
B3 Vitamini- Niasin
Diğer B vitaminlerinde olduğu gibi besinlerden enerji elde edilmesinde görev alan B3 vitamini, güçlü antioksidan özellikleri sayesinde toksinlerin vücutta atılmasına yardımcı olur. Ayrıca vücut enerji metabolizmasında önemli rol oynayan tiroit hormonlarının sentezinde de görevlidir. Diyet ile yeterli oranda B3 vitamini alınmaması tiroid hormonu sentezinde aksamalar yaratabilir. Vücuttaki tiroid hormonları seviyesi düştüğünde yorgunluk ve halsizlik gözlenebilir. Yorgunluk için vitamin olarak niasin içeren besinleri diyetinize ekleyebilir ya da doktor önerisi ile takviye kullanabilirsiniz.
B5 Vitamini- Pantotenik asit
Besinlerden enerji elde edilmesine ek olarak strese yanıt oluşturulmasını sağlayan hormonlar başta olmak üzere pek çok hormonun sentezinde önemli rol oynar. Özellikle stres nedeniyle yorgunluk yaşıyorsanız doktorunuza danışarak B5 vitamini içeren takviyeler alabilirsiniz.
B6 Vitamini- Piridoksin
B6 vitamini vücudun enerji metabolizmasında rol oynayan ve yorgunluğa iyi gelen vitaminler arasında yer alan bir başka B vitaminidir. Vücudun depolanmış enerjiye ulaşmasına ve onu kullanmasına yardımcı olabilir. Bu, özellikle profesyonel sporcular ve düzenli egzersiz yapanlar için önemlidir. Daha fazla enerjiye ihtiyacınız varsa doktorunuza danışarak B6 vitamini takviyeleri alabilirsiniz. 6
Yorgunlukla baş etmek için neler yapmanız gerektiği ile ilgili ayrıntılı bilgilere “Yorgunluk nasıl geçer?” yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Uyarı: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.